در این مقاله سعی میشه مقایسه ای بین قفلهای نرم افزاری و سخت افزاری داشته باشیم
در ابتدا به سراغ قفلهای سخت افزاری رفته و مشخصه های اون رو مورد کند و کاو قرار میدیم

این نوع قفلها رو عملاً به همین عنوان میخونن . قفلهایی با قابلیت جابجایی فیزیکی هستن . یعنی کاربر با خرید نرم افزاری که مجهز به این نوع قفله عملاً میتونه نرم افزار رو بر روی هر دستگاهی که بخواد نصب کنه که البته این امر مستلزم وجود قفله .
در دو نوع LPT و USB در بازار موجوده .
نوع LPT به پورت LPT وصل میشه , همون پورتی که به پورت پرینتر مشهوره . استفاده از این نوع قفل تقریباً منسوخ شده که دلایلی همچون :
احتمال اختلال در عملکرد قطعاتی که از طریق پورت LPT به کامپیوتر وصل میشن . ( دستگاههایی مثل پرینتر و اسکنر )
طول عمر نه چندان بالای این نوع قفلها . ( البته در صورتی که زیاد جابجاش میکنید )
حذف این پورت از روی نسل جدید برخی مادربوردها .

نوع USB از نظر ظاهری شبیه همون Flash Drive های موجوده .
در مقام مقایسه نوع USB برتریهای غیر قابل انکاری نسبت به نمونه های LPT داره که به طور مثال میشه به موارد زیر اشاره کرد :

وزن و ابعاد کوچکتر
قابلیت اتصال به درگاه USB
قیمت مناسبتر
و در نهایت تکنولوژی پیشرفته تر در پروسه ساخت و امنیت

مزیت بارزش قابل حمل بودنشه . به طوری که کاربر محدودیتی در نصب نرم افزار خریداری شده نداره . کاربر , نرم افزار مجهز به این قفل رو میتونه در صورت در دست داشتن قفل هرجا و هر زمان نصب کنه .
البته این در صورتی میتونه یک مزیت مطلق به حساب بیاد که خود نرم افزار هم ماهیت پرتابل بودن رو داشته باشه , در غیر اینصورت این مزیت یک مزیت بالقوه هستش . ( منظورم توجیه کاربرد این نرم افزار به صورت پرتابل و یا همون قابل جابجا شدن هستش )
مزیت دیگه این نوع قفل , ثابت بودن اونه . یعنی با اعمال تغییرات سخت افزاری در کامپیوتر کاربر , قفل همچنان به فعالیت عادی خودش ادامه میده ( قاعدتاً )
یکی دیگه از مزیتهاش هم امکان استفاده از اون در محیطهای توسعه بیشتری هستش ( منظورم تعدد زبانهای برنامه نویسی که در اونها میشه از این نوع قفل استفاده کرده ) . البته این مورد در همه قفلهای موجود به صورت ثابت نیست و به تولید کننده اون ربط داره .

این نوع قفل عملاً دایره فروش شما رو فوق العاده محدود میکنه . این امر از اونجا ناشی میشه که نرم افزار , وابسته به وجود فیزیکی قفله . همین امر امکان عرضه , پیش از فروش قطعی رو فوق العاده محدود میکنه ( Try Befor Buy ) .
عملاً ارائه اینترنتی نرم افزارهایی مبتنی بر این نوع قفل چندان طرفدار نداره . ( ارائه به این صورت مشکلات خاص خودش رو در این نوع قفل گذاری به دنبال داره )
تصور کنید که دایره فروش چقدر کوچیک میشه , بازار فروشی به وسعت تمام دنیا ( Web Site ) و بازار فروشی به محدودیت فروشگاههایی که نرم افزار رو به اونها برای فروش دادید .
هزینه خرید این نوع قفل با توجه به نوع اون متفاوته که میتونه محدوده 15000 – 3000 تومان رو در بر بگیره . عملاً شما ناچارید این هزینه رو توی هزینه تمام شده محصولتون محاسبه کنید که نتیجه اون افزایش قیمت محصوله . ( متاسفانه در ایران قیمت قویترین اهرم کاربردیه و برای 99% مشتریها در اولویت یک قرار داره )
استفاده از این نوع قفل در نرم افزارهای ارزون قیمت به عنوان توجیه نداره ( نرم افزارهایی که قصد فروش اونها رو در تیراژ بالا دارید ) .
استفاده از این نوع قفل مستلزم خواب سرمایه شماست . چرا که در صورت ارائه نرم افزارتون در قالب بسته بندی شده باید منتظر برگشت پول بمونید ( نرم افزار معلوم نیست چه مدت توی مغازه در انتظار فروش میمونه )

در صورت سوختن قفل شما نیاز به ارائه مجدد اون دارید ( در اینجور مواقعی که میدونید مشتری هزار و یک برهان میاره تا سوخته شدن رو به گردن نگیره و شما خودتون متحمل هزینه های اون بشید )
در مجموع در پروژه های ارزون قیمت به هیچ عنوان ارزش بحث و بررسی ندارن .

در خصوص امنیت قفلهای سخت افزاری باید بگم که تفاوت چندانی با قفل های نرم افزاری ندارن . مشکل اتصال و بازرسی در داخل خود نرم افزار همچنان پابرجاست .

به طور کلی فقط به ابن نکته اشاره میکنم که بزرگترین ضعف کلیه قفلها در نقاط اتصالی بین نرم افزار و قفل هستش , یعنی همون جاهایی که عملاً نرم افزار اقدام به تبادل اطلاعات با قفل میکنه .

در تاپیک بعد به قفل های نرم افزاری اشاره ای خواهم داشت

در دومین بخش این مقاله , اقدام به معرفی قفلهای نرم افزاری می کنیم

این قفلها معمولاً به صورت کامپوننتهایی عرضه میشن که در داخل اونها روالهایی قرار داده شده , که شما از طریق اون روالها میتونید کنترل قفل برنامه رو به دست بگیرید .

عملاً تفاوت بین خود قفلهای نرم افزاری با برندهای متفاوت در موارد زیر خلاصه میشه :

میزان پیچیدگی روالهای داخلی ( منظورم همون کدهای برنامه هستش ) که در داخل برنامه وجود داره
امکانات قفل و اسکوپ فعالیتی اون ( چه محیطهای توسعه ای رو پشتیبانی میکنه )
تنوع قفل گذاری و نوع قفل گذاریها ( قفل بر چه پایه ای استوار شده ; شناسایی سخت افزار , کدهای ثابت و ... )
روالهای حفاظتی داخلی در نظر گرفته شده جهت حفاظت از شکسته شدن خود قفل
تنظیمات قفل

این نوع قفلها عموماً در دو گونه OCX و DLL عرضه میشن و از نظر کاربرد تقریبا مشابه هستن .
استفاده از گونه OCX اون رو در داخل برنامه Access توصیه نمی کنم , چرا که احتمال دور زدن قفل در این نوع کامپوننت بیشتره و یا بهتره بگم که روشهای دور زدن بیشتری داره .

عمده بحث ما حول محور قفلهای نرم افزاری مبتنی بر DLL میگرده .
شما در هنگام استفاده از این نوع قفلها معمولاً از پیچیدگیهای برنامه نویسی قفلها دورید و عملاً نیازی به دونستن نحوه نوشتن قفل هم ندارید .
دستورالعملهای ارائه شده به همراه قفل رو مطالعه کنید و قفل رو روی برنامتون Set کنید .

1 – هزینه بسیار پایین تر نسبت به قفلهای سخت افزاری ( خصوصاً در نرم افزارهایی با تیراژ بالا )
2 – امکان عرضه نرم افزار تولیدی به صورت آزمایشی در مقیاس وسیع
3 – امکانات داخلی بیشتر , معمولاً خیلی از قفلهای نرم افزاری دارای روالهایی جهت انجام برخی موارد دیگه هم هستن ( مثل رمز نگاری )

در رابطه با معایب همونطوری که در مبحث قبلی هم اشاره کردم , ضعف در نقاط اتصالی بین نرم افزار و قفل هستش , یعنی همون جاهایی که عملاً نرم افزار اقدام به تبادل اطلاعات با قفل میکنه . البته این نقیصه در خصوص قفلهای سخت افزاری هم صادق هستش چرا که اونها هم از طریق رابط Dll و یا OCX اقدام به شناسایی صحت وجودی قفل سخت افزاری میکنند

بخش زیادی از این ایراد شاید بشه گفت که زیاد با خود قفل مرتبط نباشه و عملاً ناشی از عدم آگاهی کاربران قفلها و رعایت نکردن مسائل امنیتی از سوی اونهاست .

ببینید , واقعیتی که وجود داره اینه که عملاً هر نوع سیستم قفلی که نوشته بشه در صورتی که یه کرکر بخواد میتونه در نهایت قفل رو به زانو در بیاره ولی لازمه در این خصوص موارد زیر رو عنوان کنم :

این جمله به این معنا نیست که هر کرکری میتونه هر قفلی رو بشکنه . کرکرها هم مثل برنامه نویسا سطوح مختلفی دارن .
کرکرهای آماتور تا سطح متوسط کوچکترین گزندی رو نمیتونن به قفلهای پیچیده وارد کنن .
خطر اصلی از جانب کرکرهای حرفه ایه , ولی خب در اینجا یه خبر خوب دیگه هم وجود داره و اون هم اینه که کرکرها کلاسهای کاری متفاوتی هم دارن . هر کرکری هر قفلی رو نمیشکنه .
معمولاً کلاس و سطح کاری اونها ضریبی از قیمت نرم افزار رو هم به همراه داره . ( خصوصاً کرکرهایی که از این طریق کسب درآمد میکنن )
کرکرها آدمهای باهوشی هستند , هیچ وقت از در عناد و لجبازی با اونها وارد نشید وگرنه ممکنه نتیجه ناخوشایندی نصیبتون بشه , معمولاً کرکرها یک قدم جلوتر از برنامه نویسهای معمولی هستن .

خوشبختانه بسیاری از تکنیکهای کرکرها در خصوص فایلهای Access نتیجه ای در بر نداره چرا که عملاً شیوه کار به نحوی کاملاً متفاوته .

خیلی از نرم افزارهای مورد استفادشون عملاً در هنگام مواجه شدن با فایلهای Access راه به جایی نمی برن . اینها همه میتونه باعث امیدواری شما بشه .